Elektrik Panosu ve Özellikleri

Genel olarak elektrik sistemlerinde kompanzasyon adı verilen işlemin yapıldığı yer olması sebebiyle elektrik kompanzasyon panosu veya sadece kompanzayson panosu olarak da ismi geçebilen elektrik panoları, elektrik tesisatı içerisinde önemli bir işleve sahiptir. 

Özellikle gelen elektrik akımlarının dengelenmesi ve sistemin güvenliğinin sağlanması için önemli fayda sağlarlar. Bu cihazların yaptığı işi özetleyecek olursak : 
elektrik motoları, bobinler gibi mıknatıslanma etkisi vasıtasıyla elektrik enerjisini yine aynı enerjiye çeviren sistemlerin yaptıkları bu etki ile faz akımını geri kaydırarak indüktif güç oluşturmasından dolayı genel sistem üzerindeki indüktif reaktif gücün dengelenmesi ve faz akımını normal haline geri döndürme işlemi olan kompanzasyonun yapıldığı cihaza elektrik panosu denir. 
Bu işlem sayesinde günümüzde her gün daha çok ihtiyaç duyduğumuz elektrik enerjisinin sistemlerde bu değişimlere bağlı olarak kaybı en aza indirilmiş olur. Bahsettiğimiz gibi elektrik motorları gibi cihazlar manyetik alanlarının temini için en yakın şebeke, trafo vaya kablolardan güç çekmektedir. Bu kayıpların giderilmesi ile birlikte elektrik sistemi daha verimli bir şekilde çalışabilmektedir. Kompanzasyon işleminin yapılmadığı takdirde şebekeden çekilen elektrik yükünün çeşitli kayıplar sebebiyle azalması hem fazla enerji sarfiyatına sebep olur, hem de bu dengesizliğin sonucunda oluşacak aşırı yüklenmeler ve gerilim düşmeleri sebebiyle sistemden güç alan elektrikli ürünlerde çeşitli zararlar meydana gelir. 

Ülkemizde de elektrik sistemi kurma işini yapan firmalar Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu kararına göre uygun koşullarda bu işlemi yapan panoların kurulmasını zorunlu tutulmuşlardır. Kompanzasyon işlemleri temel olarak iki şekilde yapılır. Bu iki sınıfa bakacak olursak dinamik faz kaydırıcılar (senkron motor) ve statik faz kaydırıcılar (kondansatörler) isimlerini verebiliriz. Statik faz kaydırıcıların daha ekonomik olduğunu söyleyebiliriz. Tüm bu işlemlerin yapıldığı elektrik panolarının çeşitlerine bakacak olursak haliyle bu çeşitler şekil esasına dayalıdırlar. 

Buna göre genellikle bu panolar sisteme yakın bir şekilde harici olarak bulunabilmelerinin yanında duvara monteli olarak da karşımıza çıkabilirler. Çok geniş bir sistemde daha çok işlemin yapıldığı elektrik panoları genellikle mobil halde harici olarak bulunurlar. Bu tip panolara dikili pano adı verilir.